Përplasje brenda koalicionit rreth taksës

Partitë e koalicionit qeverisës në Kosovë, Lëvizja Vetëvendosje dhe Lidhja Demokratike e Kosovës, sërish kanë shprehur qëndrime të ndryshme sa i përket heqjes së taksës 100 për qind ndaj importeve nga Serbia dhe Bosnjë e Hercegovina.

Kryeministri i Kosovës, Albin Kurti tha sot se ende nuk e ka bindur LDK-në që ta heqë taksën pjesërisht, ashtu siç ka paralajmëruar ai.

Kurti, në fund të shkurtit kishte paraqitur një plan për heqjen e taksës. Ai kishte thënë se nga 15 marsi, taksa do të hiqej për lëndën e parë. Megjithatë, ky plan i kryeministrit nuk u shndërrua në vendim të qeverisë që ai udhëheq.

“Ende nuk kam arritur ta bind partnerin tonë të koalicionit qeverisës, LDK-në, për atë që vetë jam i bindur: zëvendësimi gradual i tarifës me reciprocitetin është mënyra më e mirë, më e drejtë dhe më e dobishme”, tha Kurti.

I menjëhershëm ishte reagimi i zëvendëskryeministrit të parë, Avdullah Hoti nga LDK-ja. Ai tha se taksa duhet të hiqet menjëherë, e pa kushte, ashtu siç po kërkojnë Shtetet e Bashkuara, duke porositur që të mos bëhen taktizime politike me “partneritetin tonë me SHBA-n”.

“Vëmendja e jonë duhet të jetë në menaxhimin e situatës së krijuar nga Covid-19, e jo në lojëra politike që çojnë në DISTANCIM të SHBA-së nga Kosova, siç ka nisur me bllokimin e fondeve të MCC-së për Kosovë, të nënshkruara nga Qeveria Mustafa”, ka shkruar Hoti në Facebook.

Në planin e Kurtit, taksa për lëndën e parë do të duhej të hiqej më 15 mars. Ai kishte deklaruar se nëse Serbia ndalë fushatën për çnjohje dhe zotohet për heqjen e barrierave jotarifkore, nga 1 prilli, taksa do të hiqej për një periudhë 90 ditëshe. Nëse Serbia nuk i përmbahet këtyre zotimeve, sipas Kurtit, nga 15 qershori, do të rivendosej taksa 100 për qind dhe do të zbatohet parimi i reciprocitetit.

Megjithatë, Shtetet e Bashkuara kanë kundërshtuar këtë plan, duke kërkuar heqjen e taksës pa kushte. Madje, i dërguari i Shtëpisë së Bardhë për dialogun Kosovë-Serbi, Richard Grenell e kishte cilësuar “gabim serioz” nëse Kosova heqë taksën pjesshëm, ashtu siç ka propozuar Kurti.

Zyrtarët në SHBA po ashtu paralajmëruan tërheqjen e trupave amerikane nga Kosova, nëse qeveria në Prishtinë nuk heq taksën pa kushte.

Ishte senatori amerikan, David Perdue, i cili tha se nëse Kosova nuk heq taksën, SHBA-ja duhet ta shqyrtojë mundësinë e tërheqjes së trupave nga Kosova.

“Për më shumë se dy dekada, forcat amerikane kanë ndihmuar në ruajtjen e paqes mes Kosovës dhe Serbisë. Tani, me përparimin e bërë historik, Kosova duhet të bëjë pjesën e vet dhe të shfuqizojë të gjitha tarifat e vendosura ndaj Serbisë. Nëse Kosova nuk është plotësisht e përkushtuar për paqe, atëherë SHBA. duhet të rishqyrtojë praninë e saj atje”, ka shkruar a senatori Perdue.

For over two decades, US forces have helped keep the peace between Kosovo & Serbia. Now, with historic progress in sight, Kosovo must do its part & abolish all duties imposed on Serbia.

If Kosovo is not fully committed to peace, then the US should reconsider its presence there.

— David Perdue (@sendavidperdue) March 10, 2020

Kjo deklaratë e senatorit Perdue u mbështet nga i dërguari i Shtëpisë së Bardhë për dialogun Kosovë-Serbi, Richard Grenell dhe nga zyrtarë të tjerë amerikanë.

Po ashtu, Korporata e Sfidës së Mijëvjeçarit të Qeverisë së SHBA-së (MCC), konfirmoi më 13 mars se ka pezulluar programe të zhvillimit ekonomik për Kosovën.

“Pozicioni i Shteteve të Bashkuara lidhur me tarifat e Kosovës ndaj mallrave nga Serbia është i qartë. Heqja e këtyre tarifave do të përmirësojë ekonominë e Kosovës dhe do të ndihmojë në uljen e varfërisë përmes rritjes ekonomike. Derisa të zgjidhet çështja e tarifave të Kosovës, MCC do të pezullojë programet e saja në Kosovë”, është thënë në njoftim.

MCC ka thënë se “vendimi për të vazhduar me programet varet nga veprimet e Qeverisë së Kosovës”.

Më herët, REL ka raportuar se një nga programet e pezulluara nga MCC-ja është ai në vlerë prej rreth 50 milionë dollarë amerikan. Ky program tanimë i pezulluar ishte fokusuar në reformat e dy fushave më kritike të identifikuara si pengesa për zhvillim në Kosovë, siç janë: mungesa e qëndrueshmërisë së energjisë elektrike si dhe dobësitë dhe mangësitë reale në sundimin e ligjit.

Taksa 100 për qind u vendos në nëntor të vitit 2018 nga Qeveria e Kosovës, që atëbotë udhëhiqej nga Ramush Haradinaj. Kjo taksë është vlerësuar si pengesë për vazhdimin e dialogut ndërmjet Kosovës dhe Serbisë, pasi kjo e fundit ka refuzuar që të kthehet në tavolinën e bisedimeve pa u hequr taksa.